Angst, we kennen het allemaal wel. Maar hoe komt het nu dat tinnitus ons zo angstig en bezorgd kan maken en welk effect heeft deze angst op de geluiden die je hoort? Uit de vragenlijsten die wij dagelijks ontvangen van mensen die hinder ondervinden van tinnitus en aanverwante klachten blijkt dat 90% in meer of mindere mate angst en bezorgdheid ervaart over zijn of haar tinnitus en aanverwante klachten, zoals hyperacusis.

Angst en bezorgdheid, gevoelens die ook voor Nicole Bekhuis herkenbaar waren toen voor het eerst de geluiden door haar hoofd spookten. Nicole: “Ik ervaarde verschillende geluiden in mijn hoofd en had last van duizeligheidsaanvallen. Werken ging niet meer en een bezoek aan de KNO-arts gaf mij geen vertrouwen: ‘Nicole, ik kan helaas niets voor je betekenen!’ Angst en eenzaamheid sloegen me om het hart en een periode van veel onzekerheid diende zich aan. Zal het altijd zo blijven? Kan ik nooit meer de vogels horen fluiten zonder dat ik word overstemd door de geluiden in mijn hoofd? Kan het überhaupt weer stil worden?”

Controle en angst
Maar waarom zijn we angstig voor tinnitus? Angst en controle liggen dichtbij elkaar. We willen graag weten waar we aan toe zijn en door controle uit te oefenen krijgen we ‘het idee’ dat we grip hebben op situaties en daarmee vervelende gebeurtenissen en/of gevoelens kunnen voorkomen. Controle geeft ons een gevoel van (zelf)vertrouwen, macht en/of veiligheid. Wanneer je dan plotseling wordt overvallen door tinnitus waarbij piepende en suizende geluiden zich manifesteren in je hoofd en continu aanwezig blijven, verlies je de controle. Angst en bezorgdheid kunnen de overhand nemen, want jouw tinnitusklachten zijn vaak onvoorspelbaar en niet direct controleerbaar. Het is dan ook logisch dat gevoelens zoals angst en bezorgdheid naar voren komen. Gevoelens die ook nog eens gevoed worden door de negatieve verhalen in de media en van mensen om ons heen. On(der)bewust en onbedoeld kunnen hierdoor je klachten toenemen.

Het bericht gaat verder onder de afbeelding.

Angst een goede raadgever?
Vaak zien we angst als iets negatiefs, maar angst kan in sommige gevallen ook een goede raadgever zijn. We spreken dan van directe angst, de angst van 0,2 seconden. Wanneer je bijvoorbeeld je vinger brand moet je snel actie ondernemen om erger te voorkomen. Op dat moment ervaar je een kort moment van lijfelijke angst: een goede raadgever. Angst die langer duurt dan 0,2 seconden komt regelmatig voort vanuit bepaalde gedachten. Je maakt je zorgen over iets dat je niet kunt, niet durft, niet mag en/of vervelende gebeurtenissen die kunnen gebeuren. Wanneer angsten of spanning (langdurig) blijven resoneren in je lichaam kan dit lichamelijke klachten veroorzaken. Dit kunnen angsten zijn gerelateerd aan de tinnitus die je waarneemt, maar ook angsten en gevoelens gerelateerd aan andere aspecten kunnen een rol spelen bij het onbedoeld en onbewust in stand houden van je klachten. On(der)bewuste angst, spanning, boosheid, frustratie, euforie, onzekerheid en/of andere emoties of gevoelens zijn vaak on(der)bewuste triggers voor tinnitus. 

Het effect van angst op tinnitus
Maar wat gebeurt er nu in ons brein wanneer we angst ervaren door tinnitus? Bij het horen van bijvoorbeeld die vervelende piep kan het zijn dat je angstig of bezorgd wordt. Gedachten en vragen als 'hoe zal mijn tinnitus zich in de toekomst ontwikkelen? Wordt mijn tinnitus niet erger? Kan ik nog wel naar een concert of naar een terras?' zijn daarbij heel normaal. Vragen en gevoelens waardoor onbewust en onbedoeld bepaalde systemen in je lichaam in gang worden gezet. Bijvoorbeeld je limbisch systeem, het systeem dat direct in verbinding staat met je hersenen en betrokken is bij emotie, emotieregulering, emotioneel geheugen, genot en motivatie, wordt, ongeacht of de angst reëel is, wordt aangezet. Angst vraagt namelijk om het alerter worden van je zintuigen; je gaat gefocust kijken, je oren gaan zich ‘spitsen’, want stel dat er echt gevaar dreigt moet je wel goed kunnen zien en horen. Hierdoor wordt je brein gevoeliger, ook voor geluid, of dat geluid nu van buiten komt of dat je eigen geluid, je tinnitus, voor je gevoel erger wordt. Uiteindelijk kan je brein, waaronder het auditieve deel van je brein, sensitiseren, waardoor je meerdere geluiden gaat waarnemen, de tinnitus verplaatst van je linker- naar je rechteroor of je overgevoelig wordt voor bepaalde geluiden (hyperacusis). Het gevoel dat je steeds minder grip hebt op je klachten en de controle (op bepaalde momenten) dreigt te verliezen wordt groter en hierdoor is onbewust en onbedoeld een vicieuze cirkel in gang gezet. 

Aanpak vanuit de kern
Deze vicieuze cirkel en andere patronen die onbewust en onbedoeld bijdragen aan het in stand houden van tinnitus, hyperacusis en aanverwante klachten is natuurlijk te doorbreken. Tijdens de trajecten die wij aanbieden gaan we namelijk op zoek naar de on(der)bewuste triggers, patronen, gedachten en gevoelens waardoor tinnitus veroorzaakt wordt, om vervolgens door middel van onder meer de neuroplasticiteit van onze hersenen nieuwe patronen aan te leren zodat het geluid naar de achtergrond verdwijnt en uiteindelijk zelfs volledig kan verdwijnen. 

Benieuwd wat we voor jou kunnen betekenen? Meld je aan voor de (online)informatieavond.